İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Yetki Belgesi İşlemleri
17 Kasım 2024
BAŞVURU İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
27 Ağustos 2024 tarih ve 32645 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkındaki Yönetmelik gereğince, başvuru için gerekli olan evraklar;
- Oda Kayıt Belgesi (NACE KODU : 451110-451111-451112-451113-451901-451902)
- Vergi Mükellefiyet Durum Belgesi (İnteraktif Vergi Dairesi’nden alınabilir. Vergi mükellefiyet belgesi yazısı talebi için linki için tıklayınız )
- Öğrenim Durumunu Gösterir Belge
- Mesleki Yeterlilik Belgesi - (Seviye 5) (Mesleki Yeterlilik Belgesi (Seviye-5) Vermeye Yetkili Kuruluşlar için linki tıklayınız.)
- Ticari işletmeler için başvuran ve mesleki yeterlilik belgesine sahip kullanıcının şirketi temsil ve ilzama yetkili olduğunu gösterir imza sirküleri
Ticaret Bakanlığı otomotiv sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı piyasa yapısını korumaya yönelik çalışmalarını kararlılıkla sürdürmektedir.. Bu kapsamda, kamuoyu beklentilerinin karşılanması, motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenlerin ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla hazırlanan Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik 27 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete'de yürürlüğe girmiştir. Yeni Yönetmelik ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini düzenleyen Yönetmeliğin kapsamı genişletilmiştir. Bu kapsamda, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin önemli değişiklikler yapılırken sıfır taşıt ticaretinde distribütör ve yetkili satıcıların yükümlülükleri düzenlenmiştir.. Ayrıca, elektronik ortamda gerçekleştirilen taşıt ihaleleri ile taşıt ön değerlemesine yönelik ilke ve kurallar da belirlenmiştir. Önümüzdeki dönemde tacir ve esnafımızın ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetlerini, işletmeleri adına yetki belgesi alarak yürütmeleri gerekmektedir.
Yeni Yönetmelik ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini düzenleyen Yönetmeliğin kapsamı genişletilmiştir. Bu kapsamda, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin önemli değişiklikler yapılırken sıfır taşıt ticaretinde distribütör ve yetkili satıcıların yükümlülükleri düzenlenmiştir. Ayrıca, elektronik ortamda gerçekleştirilen taşıt ihaleleri ile taşıt ön değerlemesine yönelik ilke ve kurallar da belirlenmiştir.
Yetki belgesi başvuruları 13/05/2018 tarihinden bu yana İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi (İETTS) üzerinden yapılmakta ve bu belge ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapılan işletmenin bulunduğu yerdeki Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yine İETTS üzerinden verilmektedir. İşletmelere yetki belgesi verilebilmesi için; meslek odasına kayıtlı olunması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunması, on sekiz yaşın doldurulmuş olması, lise mezunu olunması, iflas veya konkordato ilan edilmemiş olması, belirli suçlardan hüküm giyilmemiş olması ve mesleki yeterlilik belgesine sahip olunması gerekmektedir. Başvurular https://ietts.gtb.gov.tr/ internet adresinden e-devlet şifresi ile yapılacaktır. Şahsen Ticaret İl Müdürlüğüne başvuru yapılmaması gerekmektedir. İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi Uygulama Kullanım Kılavuzu için aşağıdaki linki tıklayınız.
Kullanıcı kılavuzu için tıklayınız. İETTS Uygulama Kullanım Kılavuzu
NOT: MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK
MADDE 15- İşletmelerin yükümlülükleri (1) İşletmeler aşağıdaki hususlara uymakla yükümlüdür:
a) Mesleki yeterlilik belgesinin aranmayacağı haller hariç olmak üzere, mesleki yeterlilik belgesine sahip olmayan kişileri motorlu kara taşıtı alım satım sorumlusu veya danışmanı olarak istihdam etmemek.
b) Yetki belgesi numarasını ekspertiz raporunun düzenlenmesi sırasında ekspertiz işletmesine ve satış sırasında notere beyan etmek.
c) Ekspertiz raporunun bir nüshasını satış sırasında notere ibraz etmek.
ç) Satışına yetkili olmadığı ikinci el motorlu kara taşıtına ilişkin pazarlama ve aracılık faaliyetinde bulunmamak.
d) Yol ve kaldırım gibi kamunun ortak kullanımına ayrılmış alanları taşıt teşhir alanı olarak kullanmamak.
(2) 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edilen iş yerinde başka bir ticari faaliyette bulunulamaz ve bu iş yeri ikamet amacıyla kullanılamaz.
NOT: Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğin Resmi Gazete'de yürürlüğe girdiği 27/08/2024 tarihi itibarıyla mesleki faaliyet konusunda motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal ettiğine ilişkin vergi ya da meslek odası kaydı bulunan işletme sahipleri için lise mezuniyeti şartı aranmaktadır. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 27/08/2024 tarihi öncesi mesleki faaliyet konusunda motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal ettiğine ilişkin vergi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler sahipleri için 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyet şartının aranmamasına yönelik düzenleme yapılmıştır.
İkinci El Araç Alım Satımında Güvenli Ödeme Sistemi Zorunlu Hale Gelmiştir.
Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği tarafından kurulan Güvenli Ödeme Sisteminin kullanımı, 27 Eylül 2024 Cuma gününden itibaren nakit, havale veya EFT gibi yöntemlerle gerçekleştirilen tüm ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımlarında zorunlu hale gelmiştir. Bu tarih itibarıyla taşıt bedeli Güvenli Ödeme Sisteminde kayıtlı hesap numarasına transfer edilmeden noterliklerce taşıt devir işlemi yapılmayacağından, noterliklerde yoğunluk yaşanmaması ve mağduriyet oluşmamasını teminen, notere gidilmeden önce, anlaşmalı banka, elektronik para kuruluşu veya ödeme kuruluşunun internet ya da mobil sitesindeki güvenli ödeme sistemi menüsü üzerinden; satıcının, sisteme giriş yaparak kendisine, alıcıya ve taşıta ilişkin bilgileri Sisteme kaydetmesi, alıcının, SMS veya e-posta yoluyla kendisine gönderilen referans numarasını kullanarak sisteme giriş yapması ve satıcı tarafından girilen bilgileri onaylaması, sistemde kayıtlı hesap numarasına taşıt bedelini transfer etmesi, gerekmektedir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
SORU 1 : Yetki belgesi olmadan aynı takvim yılı içinde kaç adet motorlu kara taşıtı alıp satabilirim?
- Yönetmelikte, bir takvim yılı içinde doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışının, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edileceği belirtilmiştir.
- Yukarıdaki hükümde, bir takvim yılı içinde üçten fazla taşıt satışının ticari faaliyet olarak değerlendirileceği belirtilmekle birlikte üçten fazla taşıt satışının her durumda ticari faaliyet olarak değerlendirilmeyeceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, gerçek veya tüzel kişilerin bir takvim yılı içindeki üçten fazla satışlarının Bakanlıkça incelenmesi sonucunda, bu satışların kazanç sağlamak, gelir elde etmek amacıyla yapıldığının tespit edilmesi halinde bu satışlar ticari faaliyet olarak değerlendirilecek aksi tespitlerde ise satış sayısı üçten fazla olsa dahi ticari faaliyet olarak değerlendirilmeyecektir.
SORU 2 : Yetki belgesi verilebilmesi için istenen şartlar nelerdir?
(1) İşletmeye yetki belgesi verilebilmesi için;
a) Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması,
b) Meslek odasına kayıtlı olunması,
c) Meslek odası ve vergi kayıtlarındaki faaliyet konuları arasında ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin bulunması,
ç) Yetki belgesi başvurusunda bulunan alım satım sorumlusunun;
1) On sekiz yaşını doldurmuş olması,
2) En az lise mezunu olması,
3) İflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması,
4) Kasten işlenen suçlardan dolayı beş yıldan fazla kesinleşmiş hapis cezası almamış veya devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörizmin finansmanı, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme, işkence, cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı suçlarından hüküm giymemiş ya da ticaret ve sanat icrasından hükmen yasaklanmamış olması,
5) Seviye 5 mesleki yeterlilik belgesine sahip olması gerekir.
SORU 3 : Kimler ikinci el motorlu kara taşıtları ticareti yetki belgesini almak zorundadır?
İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârlar, işletmeleri adına yetki belgesi almak zorundadır. Bununla birlikte, bir takvim yılı içinde doğrudan (kendi adına kayıtlı) veya aracılık yapılmak suretiyle (vekâleten) gerçekleştirilen üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı, aksi Bakanlıkça tespit edilmedikçe, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilecek olup gelir sağlamak amacıyla ve süreklilik arz edecek şekilde taşıt satışı yapılması durumunda yetki belgesi alınması gerekmektedir.
SORU 4 : Hangi ikinci el motorlu kara taşıtı satışları Yönetmelik kapsamındadır?
Motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtlar Yönetmelik kapsamındadır.
SORU 5 : Yetki belgesi başvurusu nereye yapılmakta ve başvuruyu kim sonuçlandırmaktadır?
Yetki belgesi başvuruları İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi (İETTS) üzerinden yapılmakta olup yetki belgesi ticaret il müdürlükleri tarafından bu Sistem üzerinden verilmektedir.
SORU 6 : Kimler mesleki yeterlilik belgesi almak zorundadır?
İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden gerçek kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların kendilerinin, ticaret şirketleri ve diğer tüzel kişi tacirler ile şubelerde ise bu faaliyetleri yürüten yetkili temsilcilerinin (Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Sorumlusu/Seviye 5) ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmede iş sözleşmesi ile çalışan pazarlama ve satış personelinin (Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Danışmanı/Seviye 4) mesleki yeterlilik belgesi alması zorunludur.
SORU 7 : MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Nasıl Alınır?
Adaylar, belge almak istedikleri ulusal yeterliliklerde yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarını MYK internet sitesindeki yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları arama modülünden sorgulama yaparak öğrenir. Sınav ve belgelendirme sürecinin tamamı yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca yürütülür, bireyler sınav başvurularını belge almak istedikleri ulusal yeterliliklerde yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına yaparlar. Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarının listesine ve iletişim bilgilerine https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_belgeVerenKuruluslar adresini ziyaret ederek ulaşabilirsiniz. Daha kapsamlı bilgi almak istiyorsanız ALO 170’i arayabilirsiniz.
SORU 8 : Yetki belgesi kişi adına mı işletme adına mı düzenlenmektedir?
Yetki belgesi işletme adına düzenlenecek olup tüzel kişi tacirlerin birden fazla ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapılan işletmesi olması durumunda her bir işletme için ayrı ayrı yetki belgesi alınması gerekmektedir.
SORU 9 : Yetki belgesi için başvuru şartlarından biri olan belediye işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunma zorunluluğu kaldırıldı mı?
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi temininde yaşanan sıkıntıları gidermek ve işletmelerin yetki belgesiz faaliyet göstermelerinin önüne geçmek amacıyla, iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olma şartı yetki belgesi şartlarından çıkarılmıştır. Böylece, diğer tüm şartları taşımalarına rağmen ruhsat şartı nedeniyle yetki belgesi alamayan işletmelerin yaşadığı mağduriyet ortadan kaldırılmıştır. Bununla birlikte, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin ruhsat mevzuatı kapsamında iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma yükümlülükleri devam etmektedir.
SORU 10 : Yetki belgesi verilmesi için istenilen şartlardan biri olan lise mezunu olma zorunluluğu devam ediyor mu?
Yetki belgesi şartları arasında yer alan lise mezuniyeti şartı korunmakla birlikte Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla vergi ya da meslek odası kaydı bulunan işletmeler için 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyet şartının aranmamasına yönelik düzenleme yapılmıştır.
SORU 11 : Yeni yönetmelik kapsamında taşıt alım satımında güvenli ödeme sisteminin kullanımı herkes için zorunlu hale getirildi mi?
Sahte para kullanılması ihtimali, nakit ödeme zorluğu ve satış bedelinin ödenmemesi riskinin ortadan kaldırılması amacıyla, ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarında Güvenli Ödeme Sisteminin herkes tarafından kullanılması zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemeyle, vatandaşlarımızın taşıt alım satımında karşılaşabileceği dolandırıcılık faaliyetlerinin önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği tarafından kurulan Güvenli Ödeme Sisteminin kullanımı, 27 Eylül 2024 Cuma gününden itibaren nakit, havale veya EFT gibi yöntemlerle gerçekleştirilen tüm ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımlarında zorunlu hale gelmiştir. Bu tarih itibarıyla taşıt bedeli Güvenli Ödeme Sisteminde kayıtlı hesap numarasına transfer edilmeden noterliklerce taşıt devir işlemi yapılmayacağından, noterliklerde yoğunluk yaşanmaması ve mağduriyet oluşmamasını teminen, notere gidilmeden önce, anlaşmalı banka, elektronik para kuruluşu veya ödeme kuruluşunun internet ya da mobil sitesindeki güvenli ödeme sistemi menüsü üzerinden; satıcının, sisteme giriş yaparak kendisine, alıcıya ve taşıta ilişkin bilgileri Sisteme kaydetmesi, alıcının, SMS veya e-posta yoluyla kendisine gönderilen referans numarasını kullanarak sisteme giriş yapması ve satıcı tarafından girilen bilgileri onaylaması, sistemde kayıtlı hesap numarasına taşıt bedelini transfer etmesi, gerekmektedir.
SORU 12 : Yeni yönetmelik kapsamında taşıt alım ve satımında önceden kaporası alınan taşıt siparişleri hakkında yapılan düzenlemeler nelerdir?
Kısmi ödeme alınan siparişlerde alıcı mağduriyetlerini önlemek amacıyla sipariş formu düzenleme zorunluluğu getirilmiştir. Yetkili satıcı, bu formu düzenlemeden alıcıdan herhangi bir ödeme talep edemeyecek ve kaporası alınan taşıtı 45 gün içinde alıcıya teslim edecek ve taşıt teslimine 7 gün kalıncaya kadar satış fiyatının %10’undan fazla kapora alamayacaktır. Ayrıca alıcı, sipariş formunun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişini herhangi bir cezai şarta maruz kalmadan iptal edebilecektir.
SORU 13 : Yeni yönetmelik kapsamında Sıfır Taşıt Ticareti hakkında yapılan düzenlemeler nelerdir ?
Motorlu kara taşıtı tedarik zincirinde adil rekabet ortamının sağlanması ve haksız ticari uygulamaların engellenmesi amacıyla distribütör ve yetkili satıcılara yönelik kural ve yükümlülükler getirilmiştir. Distribütörlerin haksız ticari uygulama olarak kabul edilecek faaliyetleri tanımlanarak yetkili satıcılarla ilişkilerinde uymaları gereken kurallar belirlenmiştir. Buna göre, fatura tarihinden sonra distribütörler taşıt fiyatında artış yapamayacak ve taşıtı 15 gün içinde yetkili satıcıya teslim edecektir. Yetkili satıcılar ise alıcı tarafından ÖTV ve KDV’si ödenen taşıtın fiyatını artıramayacak ve taşıtı 15 gün içinde alıcıya teslim etmekle yükümlü olacaktır.
SORU 14 : Yeni yönetmelik kapsamında taşıt alım ve satımında internet üzerinden yapılan taşıtın ön değerlemesinde uyulması gereken kurallar nelerdir ?
Taşıtını satmak isteyen vatandaşlarımızı yanıltacak fiyat tekliflerinin önüne geçmek ve ön değerleme yapan işletmeler arasında rekabeti bozucu uygulamaları engellemek amacıyla, elektronik ortamda yapılan ön değerlemelerde taşıt sahibine sunulan ilk fiyat teklifi ile nihai teklif arasındaki farkın %5’ten fazla olmaması, verilen teklifin asgari 24 saat geçerli olması ve fiziksel incelemesi yapılan taşıta aynı gün içinde nihai teklif verilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
SORU 15 : Yeni yönetmelik kapsamında taşıt alım satım işlemlerinde kaporası alınan taşıt siparişleri konusunda yapılan düzenlemeler nelerdir?
Kısmi ödeme alınan siparişlerde alıcı mağduriyetlerini önlemek amacıyla sipariş formu düzenleme zorunluluğu getirilmiştir. Yetkili satıcı, bu formu düzenlemeden alıcıdan herhangi bir ödeme talep edemeyecek, kaporası alınan taşıtı 45 gün içinde alıcıya teslim edecek ve taşıt teslimine 7 gün kalıncaya kadar satış fiyatının %10’undan fazla kapora alamayacaktır. Ayrıca alıcı, sipariş formunun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişini herhangi bir cezai şarta maruz kalmadan iptal edebilecektir.
SORU 16 : Yeni yönetmelik kapsamında taşıt satış ihaleleri konusunda yapılan düzenlemeler nelerdir?
Elektronik ortamda yapılan ihalelerin güvenli ve şeffaf şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanması amacıyla, ihale şartlarının ve satışa sunulan taşıtlara ilişkin detaylı bilgilerin ihale platformunda ilan edilmesi, ihale fiyatının adil rekabet kurallarına uygun olarak belirlenmesi, ihale platformu işleticisinin ve satıcının doğrudan veya dolaylı olarak ihaleye katılamaması gibi asgari kurallar belirlenmiştir.